Gdańsk – Sołdek statek muzeum

Przechadzając się po gdańskim nabrzeżu nad Motławą można zauważyć dość duży statek zakotwiczony na wybrzeżu z napisem „Sołdek”. Dla zwykłego turysty jest to po prostu statek który najprawdopodobniej się rozładowuje. Jednak nic takiego ponieważ jak się dobrze przyjrzymy zobaczymy że jest to statek muzeum. O co chodzi? Zapraszam na historię statku „Sołdek”.

Sołdek a dokładniej ss Sołdek to masowiec o napędzie parowym wyprodukowany w gdańskiej stoczni w 1948 roku jako pierwszy statek zbudowany całkowicie w Polsce po drugiej wojnie światowej ( nie licząc „Oliwy” ale to była dokończona konstrukcja pozostawiona przez Niemców). Był to rodzaj rudowęglowców wbudowanych w liczbie 29 sztuk w gdańskiej stoczni w latach 1948-54.W swojej historii statek przewiózł podczas 1479 rejsów 3,5 mln ton towarów do 60 portów. Statek „Sołdek” nawet zagrał w filmie „Persona non grata” w którym pod japońską banderą z Litwy i Polski przewoził żydowskich uchodźców.

Samo oznaczenie ss oznacza statek o napędzie parowym.Wymiary :

Wymiary:
długość całkowita: 87,00 m
szerokość na wręgach: 12,30 m
wysokość do pokładu górnego: 5,80 m
zanurzenie do znaku ładunkowego: 5,41 m
Nośność statku: 2610 t
Pojemność rejestrowana: brutto: 2005 BRT
netto: 994 NRT

Sołdek- skąd ta nazwa i co oznacza

Józef Cyrankiewicz ówczesny minister żeglugi morskiej zapowiedział że rudowęglowce będą nosiły nazwiska przodowników pracy. Miało to ogromne znaczenie ponieważ do konkursu przystąpiło 2096 osób czyli 53 % ówczesnej załogi stoczni. Niestety nie dotarłem do informacji jaki miało to wpływ na ukończenie statku jednak możemy się domyślać że znacznie przyśpieszyło jego konstrukcje … co miało wpływ w późniejszym użytkowaniu. Ponieważ przemysł okrętowy po wojnie nie posiadał wystarczającej liczby konstruktorów musiał zakupić projekt w Francji który został lekko zmodyfikowany w przyszłości przez polskich konstruktorów. Statek otrzymał nazwę od przodownika pracy . Stanisława Sołdka. Co ciekawa Stanisław Sołdek zrobił karierę bo po latach został inżynierem a nawet dyrektorem stoczni „Wisła”.

Jak wspomniałem konstrukcja jednak już w pierwszym rejsie napotkała na szereg problemów jak awaria pomp węzłowych , awaria telegrafu maszynowego, przecieki wody przez łożyska steru i zalanie kabin załogi ,po przez nie działające termometry prawie nie doszło do awarii silnika. A to tylko kilka z licznych usterek podczas 10 dniowego rejsu do Świnoujścia .Cumownicy witali podobno statek”co wam tym razem można naprawić? Już podczas montażu urządzeń i osprzętu okazało się że są one wadliwie wykonane i trzeba na nowo wykonać daną pracę. W 1950 roku z powodu niewłaściwej eksploatacji padły kotły maszynowe i „Sołdek” musiał być holowany do stoczni w Wielkiej Brytanii . W 1952 padła także prototypowa maszyna parowa wyprodukowana w Polsce.

Statek pływał na tzw moście węglowym czyli z Polski do Danii z węglem potrzebnym elektrownią . Podobno za czasów PRL kwitł marynarski biznes który cechował się przemytem różnych dóbr. Można się domyślać że produkty których w PRL nie było albo były słabej jakości jaka kawa chętnie były przywożona w zamiana za sprzedawane dobra z naszego kraju.

Statek w 1980 został przekazany Muzeum Szczecińskiemu jednak była to niezbyt przemyślana decyzja ponieważ statek został odstawiony w odludnym miejscu i stał się obiektem do rabowania przez złomiarzy oraz miłośników pamiątek okrętowych. Został uratowany przez muzeum w gdańsku i wyremontowany w 1984.

Historia bardzo ciekawa szczególnie że nie spodziewałem się że jest to statek parowy . Niby niepozorny ale jak widać skrywa dość ciekawą historię choćby odnośnie nazwy oraz usterek na statku. Jeżeli ktoś z was ma ochotę odwiedzić statek zapraszam na spichlerz na Ołowiance a tutaj są ceny biletów

Żródła: